به خاطر غیر اصولی ساختن و یا برخورد مداوم اشیاء داخلی و خارجی و فشار آمدن به قسمتهای مختلف استخر، پس از مدتی آب بندی کردن آن به یک امر مهم تبدیل میشود زیرا تمامی این اتفاقات سبب خواهند شد دیوارهها یا کف تَرَک بردارند و یا آب نشتی پیدا کند. در عایق کاری استخر، انتخاب درست مواد آب بندی و نحوه اجرا و استفاده از آن بسیار حائز اهمیت است.
آب بندی استخر در مرجله کف و دیواره ها، بیشتر برای ساخت استخر بتنی صورت میگیرد که نوعی از استخرهای شنای متداول است. در صفحه ساخت استخر به طور کامل در مورد انواع استخر شنا، مراحل ساخت، هزینه و مدت زمان مورد نیاز توضیح داده ایم.
مشکلات نشتی آب در استخرها معمولاً در ابتدا با تَرَکهای کوچک نمایان میشوند و به مرور زمان درزهای بزرگتر و مشکلات جدیتری برای استخر به وجود خواهند آورد و در نهایت آب نشتی پیدا خواهد کرد. در همین مرحله است که انرژی، زمان و آب بسیار زیادی به هدر خواهد رفت. خودِ فرآیند یافتن تَرَکها و آب بندی کردن استخر زمانبر است. در این بین، متأسفانه اکثر افراد دانش فنی برای یافتن تَرَکها را ندارند و اگر هم داشته باشند، به محض پیدا کردن آنها نمیتوانند کاری را صورت دهند.
برنامهریزی کردن برای شناسایی وضعیت استخر و صورت دادن اقدامات لازم برای رفع مشکلات، باعث خواهد شد که دیگر مجبور نباشید در هر سال تا دو برابر برای استخر هزینه کنید. به هر حال، پس از ذکر این مقدمه، با استخرچی همراه باشید تا هر آنچه که لازم است در مورد آب بندی استخر بدانید را آموزش ببینید.
نحوه تشخیص نشتی آب استخر
اولین گام برای آب بندی کردن استخر آن است که مشخص کنید چهقدر آب نشت میکند. اگرچه پوسیدگی که نتیجه نشت آب میباشد، به تدریج رخ میدهد ولی هر چه زمان بیشتری میگذرد، شناسایی آن دشوارتر از قبل خواهد شد. به همین دلیل، نباید همیشه به دنبال درزهای بزرگ بگردید. بر این اساس، پیدا کردن تَرَکها و درزهای کوچک نیز به همان اندازه یافتن تَرَکها و درزهای بزرگ اهمیت دارد.
یکی از شاخصها و معیارهای تشخیص نشتی آب این است که نباید سطح آب یک استخر در یک هفته بیش از 5 سانتیمتر افت کند. حال اگر بررسی کردید و متوجه شدید که سطح آب 5 سانتیمتر یا بیشتر پایینتر رفته، میتوانید این احتمال را بدهید که از دیواره استخر، در مکانهای اتصال کاشیها به یکدیگر و یا دیوارههای بتنی، آب نشتی دارد.
در صورت عدم نشتی؛ افت سطح آب استخر در یک هفته، نباید بیشتر از 5 سانتیمتر باشد.
چنانچه میخواهید مطمئن شوید که استخر نشتی دارد و افت سطح آب نیز نتیجه تبخیر نیست، میبایست آزمایش روزانه که اتفاقاً بسیار ساده است را انجام دهید. فقط کافی است روی دیواره عمقی استخر چند علامت بگذارید تا پس از خاموش کردن پمپ تصفیه و ثابت بودن استخر، سطح آب مشخص شود. حالا اندازه آن را یادداشت نمایید.
در ادامه آب باید به مدت 24 ساعت ثابت بماند که البته بهتر است این کار را زمانی انجام دهید که از استخر استفاده نمیکنید. اگر سطح آب افت کرده، قطعاً نشتی دارد و در آن تَرَکهایی وجود دارد بنابراین مجبور خواهید بود آن را آب بندی کنید.
یکی دیگر از راههایی که از طریق آن میتوان متوجه نشتی آب شد، مبلغ غیر طبیعی قبض برق و آب میباشد. برای انجام این کار فقط کافی است متوسط مقدار آب مصرفی را کنترل نمایید. اگر دیدید هزینه و زمانی که برای تنظیم میزان PH آب صرف کردهاید، زیاد است، استخر قطعاً نشتی دارد زیرا تنظیم عناصر شیمیایی آب تازه پیچیدهتر از تنظیم عناصر شیمیایی آب از قبل موجود در استخر خواهد بود.
علت نشتی آب استخر چیست؟
محل تَرَکهای ساده
برخی از تجهیزات استخر میتوانند محرک خروج آب باشند بنابراین تعیین مکان اصلی نشتی بسیار دشوار است. در این میان، قسمتهای اطراف تأسیسات اصلی مانند پمپها که لرزش دارند، میتوانند محل اصلی نشت آب باشند. سایر قسمتهایی که نیاز است در مرجله اول بررسی شوند لیست شده اند:
- لوله کشی ها
- منابع تصفیه و بالانس
- شیر آلات مختلف
- مبدلهای حرارتی
هنگام بررسی این تأسیسات، توجه ویژهای داشته باشید زیرا باید تمامی بخشهای لولهکشی را از نظر نشت آب بررسی نمایید. همین کار را برای اتصالات، با دو برابر دقت انجام دهید زیرا امکان دارد درز این قسمتها ساییده شده باشد. چنانچه قطعهای جدا شدنی است، آن را جدا کنید. سپس ببینید از جایی که نباید، آب خارج میشود یا خیر.
اگر چیزی دستگیرتان نشد، تشخیص محل نشتی آب سختتر خواهد شد. برای مثال، ممکن است تَرَکی در دیوارههای بتنی استخر وجود داشته باشد. آب بندی کردن نادرست و غیر اصولی استخر، معمولاً باعث میشود که به مرور زمان، آب از درز موجود میان محل اتصال کاشیها بیرون برود.
محل تَرَکهای پیچیده
اگر به این نتیجه رسیدید که اتصالات یا لولهکشی مشکلی ندارند، احتمالاً تَرَکخوردگی در دیوارههای بتنی استخر یا کاسهها رخ داده است. چنانچه روشهایی که در قسمت قبل توضیح دادیم راهگشا نبود، نصف بطری کوچک رنگی خوراکی را درون آب بریزید. نیازی نیست این رنگ خیلی خاص باشد فقط کافی است به جهت رعایت مسائل بهداشتی، سمی نباشد.
استفاده از مواد آب بندی از قبیل پودرها و چسبهای مخصوص، راه حل برطرف کردن درز کف و دیواره استخر است!
در بازههای زمانی مختلف بررسی کنید که آب با رنگ برجسته شده در چه جاهایی جمع شده و در چه جایی جریان آن متوقف میشود. به علاوه، ممکن است تغییر رنگ و جمع شدن آن در قسمتهای خاصی از استخر به چشم بخورد که محل مناسبی برای جستجوی تَرَک خواهد بود. با توجه به محل تَرَک، ممکن است فرآیند شناسایی نشتی از چند ساعت تا چند روز به طول بینجامد. پیشنهاد میشود حداقل یک روز به این روش زمان بدهید. از طرفی، جای هیچ نگرانی نیست زیرا برای استخر اتفاقی بدی نمیافتد.
در این شرایط، بهتر است که برای جلوگیری از بروز خسارت بیشتر و کاهش هزینههای اقتصادی رو به افزایش نشت آب و صرفهجویی در آنها، مشکل را با آب بندی کردن استخر برطرف کنید.
بررسی پیشگیرانه؛ جلوگیری از نشتی آب استخر
حتی اگر مطمئن هستید یا فکر میکنید که استخر نشتی ندارد و دیوارههای آن تَرَک نخورده نیز باید سالی دوبار آن را بررسی کرده و آب بندی کنید. البته چنانچه از زمان ساخت استخر شما بیش از ده سال میگذرد، عملیات آب بندی و بررسی بدنههای آن را به طور مکرر انجام دهید.
نیازی نیست ریز به ریز قسمتهای مختلف استخر را بررسی کنید و اگرچه توصیه شده که حداقل هر سال یا دو سال یک بار این کار را صورت دهید ولی بد نیست هر از چند گاهی نوار چک مدرج را به مدت ده دقیقه به دیواره استخر بچسبانید و یا رنگ خوراکی را بریزید.
شاید این کار در نگاه اول زیاد به چشم نیاید اما یادآوری آن سبب خواهد شد در هزینههای نگهداری و یا حتی آب بندی استخر صرفهجویی گردد. روزی که در آن برچسب مدرج را چسباندهاید را در تقویم ثبت و چند قبض آب را به طور همزمان با همدیگر مقایسه کنید و یا ببینید چه مقدار مواد شیمیایی در استخر ریختهاید. حتی میتوانید از خودتان سؤال بپرسید که آیا استفاده از مواد شیمیایی مانند کلر، اسیدها و بازها جهت تنظیم عناصر مختلف آب استاندارد بوده یا مصرف افزایش یافته است. اگر مصرفتان زیاد شده، باید خیلی سریع به فکر راه چارهای باشید.
روش های آب بندی و عایق کاری استخر
پس از تشخیص و مشاهده نشتی، روشهای مختلفی برای آب بندی کردن استخر در اختیار خواهید داشت.
اگر نشتی در تجهیزات استخر نظیر لولهها، اتصالات و یا خراب شدن کاشیها و بدنه رخ داده، کار آسانی خواهید داشت زیرا فقط باید قسمت آسیبدیده را تعویض کنید. در سمت دیگر، اگر قطعهای که خراب شده مشخص نیست و یا میبایست تعمیر گردد، باید با تعمیرکار یا متخصصین امر تماس بگیرید. طبیعتاً چنانچه از قبل بدانید چه مشکلی وجود دارد، مدت زمانی که کارشناس صرف خواهد کرد کمتر خواهد شد و در نتیجه هزینه فاکتور نهایی هم کاهش مییابد.
توجه داشته باشید که تلاش برای آب بندی استخر بدون مشورت کردن با متخصص، نه تنها مشکل را حل نمیکند بلکه چهبسا کار شخصی که بعداً برای برطرف کردن مشکل مراجعه کرده را نیز بیشتر خواهد کرد.
برای آب بندی کردن استخر، روشهای گوناگونی وجود دارد که در ادامه به 10 عدد از آنها میپردازیم.
1.آب بندی استخر کاشیکاری شده
یکی از روشهای معمول برای آببندی استخر، کاشیکاری است که البته به خاطر هزینه بیشتری که روی دست مالک میگذارد، غالباً به درد استخرهای خصوصی میخورد.
با این شیوه، تمیز کردن و نظافت استخر آسانتر خواهد بود. به علاوه، ظاهر استخر نیز زیباتر خواهد شد. حتی میتوانید حاشیهها و قسمتهای بیرونی استخر را هم کاشیکاری کنید تا علاوه بر چشمنوازتر شدن محیط، از رشد جلبکها و باکتریها نیز جلوگیری به عمل آید.
2.اندود کاری سنتی برای آب بندی استخر
اندود کاری یکی از روشهای قدیمی و کلاسیک است که افراد متخصص به خوبی میتوانند آن را به کار گیرند. علیرغم سنتی بودن این شیوه، مزایای زیادی برای آن برشمردهاند. در این شیوه، با روش اندود کاری نوعی ماده خمیری شکل تشکیل شده از گچ و آهک به همراه ماسه و آب میسازند و از آن استفاده میکنند. این خمیر با شرایط مختلف سازگار بوده و در برابر آب مقاوم است. معمولاً زمانی که میان قسمتهای مختلف دیوارهها یا کف فضاهای ریزی به وجود آمدهاند، این ماده به کار میرود تا این منافذ و حفرهها پوشیده شوند. در واقع این ملات به خاطر بادوام و نفوذ ناپذیر بودن و چسبندگی بالایی که دارد، به لایههای قبلی میچسبد و اجازه نمیدهد آب وارد دیوارهها شود.
3.آب بندی استخر با مواد نانو
چسب نانو هم یکی دیگر از راهکارهای آببندی استخر به شمار میرود. این چسب مایع که شیری رنگ است، پس از اینکه به سطح مورد نظر چسبید و خشک شد، کاملاً بیرنگ میشود.
این چسب در مقابل سرما، گرما و آتش مقاوم است و آسیب نمیبیند. به راحتی میتوانید از چسب نانو برای سطوح عمودی و افقی استفاده کنید. توجه داشته باشید که پیش از به کارگیری این چسب، چنانچه سطح استخر جلبک و رسوبات مختلف داشت، آنها را پاکسازی نمایید.
نام دیگر چسب نانو، چسب کاشی آب گریز میباشد. از دیگر موارد کاربرد این چسب میتوان به استفاده از آن در سرویسهای بهداشتی، سونا و جکوزی اشاره کرد. چسب نانو که از پلیمرهای تقویتکننده ساخته شده، به راحتی به اکثر سطوح میچسبد.
به طور کلی، موادی که با تکنولوژی ساخته شدهاند، کاربرد زیادی دارند. در واقع به خاطر تولید آنها با مواد اولیه باکیفیت، میتوان از این چسبها به عنوان یک عایق بینظیر در برابر رطوبت استفاده کرد. البته قیمت چسب نانو نیز به نسبت بالاتر است بنابراین بیشتر در استخرهایی استفاده میشود که سطح کمتر و مقیاس کوچکتری دارند.
4.آب بندی استخر با روش ژئوممبرین
روش ژئوممبرین برای آب بندی استخرهای کشاورزی مناسب است و به درد آببندی استخرهای خانگی و مخصوص شنا نمیخورد. به خاطر خاکی یا آهکی بودن بستر این نوع روش آببندی، هزینه آن کم و بسیار مقرون به صرفه است بنابراین صاحبان استخرهای پرورش ماهی یا مخازن آب کشاورزی میتوانند از آن بهره ببرند.
ورقههای ژئوممبرین با ابعاد و ضخامت گوناگونی در بازار وجود دارند تا بنا به نوع استخر، بتوان آنها را خریداری کرد. البته یکی از مشکلاتشان این است که امکان استفاده از آنها در شیبهای تند و زوایای 90 درجهای وجود ندارد. به علاوه، ترمیمناپذیر بوده و بستر مستعدی برای رشد جلبکها خواهند بود.
5.استفاده از رنگها و روکشها برای آب بندی استخر
استفاده از رنگ و روکش، روشی مقرون به صرفه و کمهزینه برای صاحبان استخر است. در این شیوه سرتاسر استخر رنگآمیزی میشود که طبیعتاً عمر کمتری هم خواهد داشت چرا که هرچند سال یک بار باید این فرآیند دوباره تکرار گردد. زمانی که استخرها را با روش رنگآمیزی آببندی میکنید، توجه داشته باشید که رنگ در خشکترین حالت ممکن به کف و دیوارهها زده شود.
علیرغم آسان و سریع بودن این شیوه، میبایست آن را با دقت زیادی انجام دهید. چنانچه قبلاً با همین روش استخر را آببندی کردهاید، باید رنگهای پیشین که اصطلاحاً پوستهپوسته شدهاند را جدا نمایید. اگر این کار را نکنید و روی رنگهای قبلی دوباره رنگ بزنید، نه تنها سطح دیوارهها صاف نمیشود بلکه ظاهر استخر نیز نازیبا خواهد شد.
در مجموع یک نکته کلی پیش از آب بندی استخر این است که قبل از آغاز فرآیند، میبایست همه قطعات و قسمتهای آسیبدیده را ترمیم و بازسازی کرد. به علاوه، نباید در سطح استخر مواد راکد، جلبک و رسوبات وجود داشته باشد بنابراین بهتر است با اسیدهای مخصوص، نسبت به پاکسازی آنها اقدام نمایید.
در روش استفاده از رنگ برای آب بندی استخر، میتوانیم به سه نوع رنگ اشاره کنیم:
- رنگ سیمانی: رنگهای سیمانی معمولاً برای آب بندی استخرهای بتنی استفاده میشوند و نوع رنگ استفاده شده در آنها از جنس سیمانهای رنگی است. این رنگها در مقایسه با دیگر رنگها مقرون به صرفهتر هستند.
- رنگ پلیمری کلردار: رنگهای پلیمری کلردار در مقایسه با دیگر رنگها، کارایی بیشتری داشته و نرمتر هستند. این رنگها خاصیت چسبندگی بیشتری دارند و در برابر آب و رطوبت مقاومتر خواهند بود.
- رنگ اکریلیک: رنگهای اکریلیک از جمله رنگهای کمدوام هستند به همین خاطر باید هرچند سال یک بار آنها را تعویض کنید. این رنگ یک روکش استاندارد برای سطح استخرها است و عمر مفید آن پنج تا ده سال خواهد بود.
6.ایزوگام و قیرگونی کردن برای آب بندی
البته برای آب بندی کردن استخر با این روش، میبایست سطح زیرین حتماً سیمانی و صاف و مقاومت سایشی و دوام سیمان زیر قیرگونی هم بالا باشد تا با گذشت زمان و در اثر استفاده طولانی مدت از استخر، سطح آن خراب نشود. در مواقعی که وضعیت آب و هوا مناسب نیست، این شیوه کاربردی ندارد زیرا بارش باران و رطوبت زیاد، سطح زیرین عایق را با مشکل مواجه میسازد. بعد از پهن کردن کامل قیرگونی، باید محل عبور تأسیسات برش خورده و به دقت اندود شود. همپوشانی گونی حداقل میبایست 10 سانتیمتر باشد. چنانچه تصمیم بر آن شد که روی لایه قبلی، یک لایه جدید قیرگونی کشیده شود، باید لایهها به صورت عمودی روی یکدیگر قرار گیرند.
یکی از نقاط ضعف روش قیرگونی، مقاوم نبودن در برابر فشار و خصوصاً اشیاء نوک تیز است چرا که یک جسم تیز میتواند خیلی راحت سطح ایزوگام و قیرگونی را سوراخ کند.
جهت استفاده از ایزوگام، سطح زیرین کار باید کاملاً تمیز شود. چنانچه این سطح آماده نبود، متخصصین امر آن را با قیر و پرایمر آماده میکنند. در هوای بارانی و مرطوب، نباید ایزوگام را انجام داد. ضمن اینکه همپوشانی مناسب ایزوگام روی لایه قبلی باید به دقت انجام شود. هر توپ ایزوگام 10 متر است. بهترین روش آن است که نصف یک توپ را باز و آن را با حرارت اجرا کنید و سپس سراغ نصف دیگر بروید. اگر یک توپ ایزوگام را کامل باز کردید، احتمال به وجود آمدن خطوط کج و اعوجاج را افزایش میدهد. اگر قسمتی از ایزوگام چروک داشت، مطمئن باشید که با حرارت دادن این بخش به سطح استخر چسبیده است.
7.عایق کاری استخر با ژل میکروسیلیس
مهمترین و اصلیترین فایده ژلهای میکروسیلیس آببندی است. این مواد که بر پایه پلی کربوکسیلات اتر ساخته میشوند، به منظور روان شدن در بتن متراکم خواهند شد. در واقع بتن متراکم نفوذپذیری بسیار کمی دارد. در نهایت این ماده با آهک واکنش نشان میدهد و سیلیکات کلسیم سخت، خروجی این کنش و واکنش شیمیایی است.
این مواد کمبود فیلر بتن که میبایست سنگدانه آن را تأمین کند را جبران میکند. به منظور غیرقابلنفوذ کردن بتن، به مصالحی غیر از سنگدانه و سیمان نیاز خواهیم داشت. جالب آنکه ژل میکروسیلیس از منقبض شدن و تَرَک خوردن بتن نیز جلوگیری خواهد کرد.
هزینه زیادی که بابت خرید این ژل باید پرداخت شود، بسیاری از افراد را در استفاده از آن مردد میکند اما بد نیست توجه نمایید که هر چهقدر برای آببندی استخر هزینه کنید، در آینده به همان مقدار یا شاید هم بیشتر، در دیگر هزینهها صرفهجویی خواهید کرد.
9.آب بندی استخر به وسیله رزین
یکی دیگر از روشهای آببندی استخر، استفاده از رزین است. این شیوه از محبوبیت زیادی میان کارفرمایان و مشتریان برخوردار میباشد. رزین پلیمری و رزین اکریلیکی از انواع مختلف رزین به شمار میروند. برای ساخت رزین، باید از ترکیب سیمان و بتن استفاده کرد.
10.آببندی استخر با رنگ لاستیکی
با استفاده از رنگ لاستیکی، میتوانید قسمت داخلی استخرتان را با آن بپوشانید تا سطح تَرَکها پوشانده شود. هنگامی که چندین تَرَک به وجود آمده ولی نمیدانید دقیقاً در کجاها هستند، این آپشن راهکار خوبی خواهد بود. به علاوه، میتوان از سیمان ساده هیدرولیکی نیز برای پر کردن شکافها استفاده کرد. چنانچه دیواره استخر سنگی است، شاید نیاز باشد که سنگ را کامل عوض کنید. در صورت امکان، انجام این کار را به یک متخصص بسپارید.
جمعبندی
<p">آب بندی یکی از اقداماتی است که حتماً پس از ساخت استخرها باید انجام پذیرد. چنانچه آببندی به روشهای علمی و تخصصی صورت گرفت، مطمئناً در هزینههایی که در آینده پیش خواهند آمد، صرفهجویی خواهد شد. حال اگر شما هم میخواهید استخر خود را آببندی کنید، میتوانید این کار را به کارشناسان استخرچی بسپارید.
نظر خود را با ما در میان بگذارید!